„Opowieść dla przyjaciela” Haliny Poświatowskiej to utwór utrzymany w konwencji pamiętnika. Wyjątkowy- nie tylko w dorobku poetki, ale i w całej powojennej literaturze polskiej. Choć Poświatowska znana jest głównie z delikatnych, zmysłowych i pełnych egzystencjalnej tęsknoty wierszy, ta proza- jedyna, którą pozostawiła, pokazuje inne, a zarazem równie przejmujące oblicze autorki. To literacki autoportret, a jednocześnie subtelna medytacja nad życiem, miłością, chorobą, samotnością i sensem istnienia. Nie da się mówić o tej książce bez uwzględnienia kontekstu biograficznego: Halina pisała ją, mając świadomość, że jej życie może się wkrótce zakończyć. To sprawia, że każde zdanie zdaje się mieć wagę ostateczności. Choć formalnie „Opowieść dla przyjaciela” jest prozą, styl Poświatowskiej nie odbiega od jej poetyckiego idiomu. To tekst gęsty od metafor, pełen rytmu, nastroju i celowego braku linearności. Narracja ma charakter epistolarny. Adresatem jest tytułowy „przyjaciel”, który pozostaje nieokreślony (najczęściej utożsamiany z Romanem, mężczyzną poznanym w sanatorium), ale zyskuje wymiar uniwersalny. To także czytelnik, któremu poetka powierza swoje myśli, wspomnienia, tęsknoty.Nie opowiada historii w klasycznym sensie. To raczej ciąg refleksji, wspomnień, urwanych obrazów z dzieciństwa, okresu choroby, studiów w USA, spotkań z ludźmi, chwil samotności. Czas w tej narracji nie płynie linearnie – przeszłość, teraźniejszość i myśli o przyszłości splatają się ze sobą, tworząc mozaikę wspomnień i emocji.Choroba i śmierć są wszechobecne, ale nie jako dramatyczny patos, ale jako tło, milczący towarzysz każdej chwili życia autorki. Poświatowska pisze o cierpieniu fizycznym i psychicznym. O poczuciu kruchości, ale też o oswajaniu śmierci poprzez jej akceptację. Nie ucieka od niej – przeciwnie, traktuje ją jako część życia.Miłość jawi się jako siła ocalająca, ale i raniąca. Poetka opisuje ją nie tyle przez konkretne relacje, ile przez przeżycie emocjonalne – intensywne, zmysłowe, chwilami destrukcyjne. Miłość to potrzeba bliskości, ale też wolność. Pragnienie, by nie być niczyją własnością, nawet ukochanego człowieka.Samotność i tęsknota są wpisane w każdy wers – nie jako użalanie się nad sobą, ale jako konstytutywna cecha ludzkiego istnienia. Poświatowska tęskni za dzieciństwem, zdrowiem, miłością, spokojem, ale zarazem godzi się na to, że pewnych rzeczy nie da się odzyskać.Wolność to jeden z najważniejszych tematów tej książki. Jest cielesna, duchowa, intelektualna. Poetka, mimo ograniczeń ciała, walczy o prawo do własnych wyborów; kochania, podróżowania, studiowania, milczenia. Jej wolność nie jest jednak manifestem, lecz cichym, pełnym godności protestem przeciwko schematom życia, które próbuje ją zniewolić.W „Opowieści dla przyjaciela” Poświatowska tworzy swój mit – kobiety wrażliwej, kruchej, ale silnej wewnętrznie; świadomej przemijania, ale niezgadzającej się na beznadzieję. W czasach, gdy kobiety w literaturze wciąż musiały walczyć o głos, ona mówi śmiało – o cielesności, pożądaniu, śmierci, samotności. To czyni ją prekursorką współczesnej literatury kobiecej. „Opowieść dla przyjaciela" nie daje gotowych odpowiedzi, nie oferuje klasycznej fabuły. Trzeba się w nią wsłuchać jak w poezję. Ale właśnie w tej subtelnej, introspektywnej formie tkwi jej siła. To literatura intymna, szczera, uniwersalna. „Opowieść dla przyjaciela” to dzieło unikalne, będące zarazem intymnym wyznaniem i poetyckim esejem o istnieniu. To książka, która nie tylko mówi o życiu – ona nim żyje. Jest cicha, a jednak zostawia po sobie długie echo. W czasach przyspieszenia i powierzchowności, opowieść Poświatowskiej przypomina, że warto zatrzymać się, posłuchać własnych myśli i pogodzić się z nieuchronnością...bez rezygnacji z piękna.